Opinione

Keqbërja e fshehtë/dhuna

— 8 Prill, 2018 433 comments

 

Shkruan: Prof.dr. Qani Nesimi

 

“…Dhunuesit do ta dinë se ku po rrokullisen.”

(Kur’an: Shuara, 227)

Dhuna shpreh një veprim të shëmtuar, një fjalë dhe sjellje negative, gjegjësisht një padrejtësi. Ajo asnjëherë nuk mund të ketë konotacion pozitiv. Vetëm se, ka raste, sikur sot që ndodh nëpër botë, që një veprim i dhunshëm/keqbërës të vlerësohet si avancim, përparim apo një fazë e patjetërsueshme që duhet të tejkalohet.

Së këndejmi, vetëdija apo veprimi vetëdijshëm, është veprimi për të cilin njeriu nuk mund të thotë se nuk e ka ditur ose nuk e ka kuptuar. Këtë mund t’ua thotë vetëm atyre që nuk kanë qasje për njeriun në fjalë ose për rrethanat brenda të cilave zhvillohet ngjarja. Mu për këtë dhuna mund të vijë në shprehje edhe me vetëdije edhe me pavetëdije. Dhuna me vetëdije s’do koment. Vetëm se ajo që është me pavetëdije kuptohet si e tillë vetëm atëherë kur bëhet e qartë se është gabim veprimi apo fjala e thënë më herët ku për të njëjtën kërkohet falje prej njerëzve ose prej Allahut Fuqiplotë. Në të kundërtën ajo nuk mund të llogaritet si e pavetëdije.

Në jetën e përditshme dhuna kuptohet si një padrejtësi që e vepron njeriu në rrethana të ndryshme dhe në forma të ndryshme, ndaj tjetrit. Është e vërtetë se dhuna merr formë dhe del në pah pas një veprimi të njeriut. Por, ajo burimin e ka pak më thellë. Dhuna është një gjë e cila, para se të shprehet apo të veprohet, ose para se të aktivizohet perceptimi, gjegjësisht shqisat e njeriut për të, ajo ekziston para se të jetë e kapshme apo e dukshme për tjetrin. Ajo pra, është shpirti dhunues i njeriut. Gjegjësisht ajo është ana e fshehtë e dhunës. Mu për këtë shpesh herë ndodh që keqbërësi apo dhunuesi të jetë edhe viktimë i keqbërjes së tij, mu ashtu sikur që shprehet kalifi Omer Abdylazizi, gjegjësisht Omeri i dytë: “Nuk mund të mendoj ndonjë të paudhë (zalim) që të jetë më viktimë (mazllum) se ai që e ka zili tjetrin.” (Mesazhi i Kuranit, Muhammad Asad, Logos-A, Shkup, 2016, f. 927).

Njëri nga Pejgamberët e Allahut Fuqiplotë, Nuhu a.s. deklaron se ai nuk është prej zullumqarëve (dhunuesve): “Dhe nuk po ju them se janë pranë meje thesaret e All-llahut dhe se e di të fshehtën, nuk them se jam engjëll dhe nuk them për ata që përçmojnë sytë tuaj, se All-llahu s’u jep të mira. All-llahu e di se ç’kanë në vetvete. Atëherë do të isha i padrejtë (zullumqar).”(Hud, 29-31).

Është më se e vërtetë se dhunues kanë qenë faraonët, nemrudët, ebu xhehlët, hitlerët, millosheviqët, enverët etj…, por dhunues të këqinjë janë edhe ata që në opinion nuk njihen si dhunues. Kurse në fakt janë dhunues të padukshëm apo janë jo të drejtë realisht. Këta janë të atillët që veprimin e tyre e mbulojnë ose me autoritet, ose më aftësi momentale, që kjo tregon për një dhunë me vetëdije, edhe nëse të tjerët janë të pavetëdijshëm për atë se çfarë po ndodh përreth tyre.

Ndërkaq ajetet kuranore të lartpërmendura përmes gojës së Nuhut a.s. vënë në spikamë dy relacione me rëndësi për njeriun: atë vertikal dhe atë horizontal. Dimensioni vertikal vë në pah pikën kyçe e kulminante të besimit të njeriut, si dhe të orientimit apo kahëzimit të tij. Nëse në majë të piramidës së besimit nuk është Allahu Fuqiplotë, si dhe nëse çdo gjë nuk vlerësohet duke u bazuar në relacionin me Të, atëherë lirisht mund të themi se fillojnë të mbijnë elementet e dhunës. Mu për këtë Pejgamberi i Allahut shprehet se tek ai nuk janë thesaret e Allahut, se ai nuk është person që i din të fshehtat, se ai nuk është melek, si dhe se ai nuk e din se kujt Allahu i jep apo jo të mira. Pra, në fund të ajetit ai shprehet se në të kundërtën do të ishte prej dhunuesve/keqbërësve.

Koncepti i tevhidit (besimit në një Zot) nuk e lejon një koncept/sistem despotik politiko-social që tërë shoqërisë t’ia imponojë një formë të vetme të të kuptuarit të gjërave. Gjegjësisht që tërë shoqërisë t’i imponohet një qasje e njëjtë ndaj sendeve, para së gjithash është në kundërshtim me amshueshmërinë e Allahut, konkretisht me fenomenin që Allahu çdo herë krijon krijesa dhe gjësende të ndryshme nga ajo e mëparshmja. Pra, të menduarit imponueshëm edhe nëse mund që për momentin të duket si diç e mirë dhe atraktive, ajo në fund rezulton me një padrejtësi, gjegjësisht nëse jo me dhunë konkrete, me një dhunë të fshehtë sigurisht.

Për mendimin tim detajet janë shumë më të rëndësishme se sa vetë sjellja apo vepra që ka marrë formën e dukshme për të gjithë. Mu ky është vendi ku edhe qëndron ajo që mund të quhet burim i dhunës ose i jodhunës. Në suren Hud, ajeti 117, Allahu Fuqiplotë shprehet: “Sepse, Zoti yt kurrë nuk e shkatërron një bashkësi (vetëm) për (besime) të gabuara, derisa pjesëtarët e saj sillen drejtësisht (ndaj njëri-tjetrit).”Fahrudin Raziu duke e shpjeguar këtë ajet kuranor thotë: “Ndëshkimi i Zoti nuk i bie një populli vetëm për shkak të besimeve të tyre që arrijnë në shirk dhe kufr, por i bën të vuajnë vetëm nëse ata, në mënyrë këmbëngulëse, bëjnë të këqija në marrëdhëniet reciproke, dëmtojnë qëllimisht (qeniet e tjera njerëzore) dhe veprojnë në mënyrë tiranike (ndaj tyre)”. (Mesazhi i Kuranit, f. 323-324).

Këtu mund të rikujtojmë njerëzit e këqinjë në vendin tonë (RM), të cilët me anë të shkrimeve, bisedave, ligjëratave, mendimeve, debateve, nxjerrjes në facebook të fotove që janë të montuara, mundohen që të bëjnë çmos vetëm e vetëm që të dështojë institucioni i Bashkësisë Fetare Islame.

Ndryshe, dhunë e fshehtë është të flasësh në një vend jo të duhur; të qëndrosh në një vend jo të duhur; të merresh me punë që nuk të takojnë; të mos e përdorësh forcën tënde për dobi të shoqërisë, edhe nëse do të fajësohesh; të tregohesh shumë i mençur dhe i aftë atje ku nuk sheh rrezik; të jesh dyfytyrësh; t’u shesësh mend të tjerëve; të paraqitesh i moralshëm, deri sa amoraliteti të ka kapluar në të katër anët; të tregohesh se je shumë i gatshëm për sukses, edhe pse më herët ke dështuar disa herë; të mendosh se bota rrotullohet vetëm rreth vetvetes tënde; t’i ekskomunikosh të tjerët…etj.

Ndërkaq tre parimet e tevhidit: selam/paqe, eman/siguri dhe vahdet/bashkim, e thonë të kundërtën. Njeriu i cili veten e mendon kontribues për të mirën e vetvetes së tij, familjes dhe shoqërisë ku ai jeton si dhe në veçanti ai që e mendon veten si një besimtar i mirë dhe i devotshëm, duhet ti ketë parasysh këto tre terme që u përmendën më lartë. Pra, nëse je besimtarë, je për paqë, për siguri dhe për bashkim. Kjo bindje nuk mund të lejojë njeriun që të jetë agresiv, terrorist, dhunues as ndaj vetes e as ndaj tjetrit, pa marrë parasysh se cili është qëllimi apo synimi i tij.

Si rrjedhojë, çdo kush që dhunon nderin, dinjitetin, integritetin, autoritetin, pasurinë dhe familjen e dikujt apo sajon diçka për dikë le të thotë, ashtu siç tha Nuhu a.s.: “…Nëse e sajova faji im është mbi mua…”. (Hud, 35).

433 Comments

  24. Thanks a lot for sharing this with all folks you actually realize what you’re
    speaking about! Bookmarked. Please additionally consult with my site =).
    We may have a hyperlink trade arrangement between us

  46. This is the right website for everyone who wants to understand this topic.

    You realize a whole lot its almost hard to argue with you (not that I personally would want to…HaHa).
    You definitely put a new spin on a topic that has been discussed for years.
    Excellent stuff, just great!

  62. Hello just wanted to give you a quick heads up. The text in your post seem to be running off the screen in Internet explorer.
    I’m not sure if this is a formatting issue or
    something to do with web browser compatibility but
    I figured I’d post to let you know. The style and design look great though!

    Hope you get the issue resolved soon. Thanks

  65. First off I want to say superb blog! I had a quick question in which I’d like
    to ask if you don’t mind. I was interested to know how you center yourself and clear your mind prior to
    writing. I’ve had a difficult time clearing my mind in getting my thoughts out.
    I truly do take pleasure in writing but it just seems like the first 10 to 15 minutes
    are wasted simply just trying to figure out how to
    begin. Any suggestions or tips? Thank you!

  68. It is the best time to make some plans for
    the future and it’s time to be happy. I’ve read this post and if I could I desire to suggest you few interesting things or advice.
    Maybe you could write next articles referring to this article.
    I wish to read even more things about it!

  70. It’s perfect time to make some plans for the future and it’s time to be happy.
    I have read this post and if I could I want to suggest you few interesting things or suggestions.

    Perhaps you could write next articles referring to this article.
    I wish to read more things about it!

  72. I love what you guys are usually up too. This type of clever work
    and exposure! Keep up the good works guys I’ve added you guys to my own blogroll.

  76. I will right away clutch your rss as I can’t to find your e-mail subscription link or newsletter service.

    Do you’ve any? Please allow me recognize in order that I may subscribe.
    Thanks.

  78. After going over a handful of the articles on your web site, I
    honestly appreciate your way of blogging. I book-marked it to my bookmark webpage list and will be checking back
    soon. Take a look at my web site as well and tell me what you think.

  80. I absolutely love your blog.. Excellent colors & theme. Did you develop this site yourself?
    Please reply back as I’m attempting to create my own site and would like to
    learn where you got this from or what the theme is named.
    Thank you!

  82. Pingback: keto diet fat foods

  93. I’ve been browsing on-line greater than 3 hours nowadays,
    yet I never found any attention-grabbing article like yours.

    It’s lovely worth sufficient for me. In my view,
    if all site owners and bloggers made good content as you did,
    the internet will be a lot more useful than ever before.

  95. I’ve been surfing online more than 4 hours today, yet I never found any interesting article
    like yours. It’s pretty worth enough for me. In my
    view, if all site owners and bloggers made good content as you did,
    the web will be a lot more useful than ever before.

  97. I really like what you guys are up too. This type of clever work and reporting!
    Keep up the excellent works guys I’ve added you guys
    to my own blogroll.

  148. Aw, this was a really nice post. Finding the time and actual effort to create a very good article… but what can I say… I put things off a lot and
    never manage to get nearly anything done.

  161. Hi i am kavin, its my first occasion to commenting anywhere, when i read this paragraph i thought i could also create comment due to this sensible post.

  168. Greetings! I’ve been following your weblog for a long time now and
    finally got the courage to go ahead and give you
    a shout out from Austin Tx! Just wanted to
    mention keep up the excellent work!

  169. I’m not sure exactly why but this web site is loading very slow for me.

    Is anyone else having this problem or is it a problem on my end?
    I’ll check back later on and see if the problem still exists.

  176. Heya are using WordPress for your site platform? I’m new to the blog world but I’m trying to get started and create my own. Do you
    need any html coding knowledge to make your own blog? Any help would be greatly appreciated!

  178. It’s not my first time to pay a quick visit this web site, i am visiting
    this web site dailly and get good data from here everyday.

  183. I am extremely impressed with your writing skills as
    well as with the layout on your blog. Is this a paid theme or did you customize it yourself?
    Anyway keep up the excellent quality writing, it’s rare to see a great blog like this one these days.

  203. It’s a pity you don’t have a donate button! I’d definitely donate to this brilliant blog!
    I suppose for now i’ll settle for bookmarking and
    adding your RSS feed to my Google account. I look forward to fresh updates and will share this blog with my Facebook group.
    Talk soon! quest bars http://tinyurl.com/49u8p8w7 quest bars

  204. Pingback: order viagra online
  211. Pingback: online pharmacy viagra

  214. Hi! I know this is kinda off topic nevertheless I’d figured
    I’d ask. Would you be interested in exchanging links
    or maybe guest authoring a blog post or vice-versa?

    My site covers a lot of the same subjects as yours
    and I think we could greatly benefit from each other. If you’re interested feel free to send me
    an e-mail. I look forward to hearing from you! Great blog by the
    way! cheap flights http://1704milesapart.tumblr.com/ cheap
    flights

  218. Pingback: canada viagra

  219. Hey I know this is off topic but I was wondering if you knew of any widgets I could add to my blog that automatically tweet
    my newest twitter updates. I’ve been looking for a plug-in like
    this for quite some time and was hoping maybe you would have some
    experience with something like this. Please let me know if you run into anything.

    I truly enjoy reading your blog and I look forward to your new updates.
    scoliosis surgery https://coub.com/stories/962966-scoliosis-surgery scoliosis surgery

  220. Definitely believe that which you stated. Your favorite justification appeared to be on the internet the simplest
    thing to be aware of. I say to you, I definitely get annoyed while
    people consider worries that they just do not know about.

    You managed to hit the nail upon the top and defined out the whole thing without having side-effects ,
    people could take a signal. Will likely be back to get more.
    Thanks quest bars https://www.iherb.com/search?kw=quest%20bars quest
    bars

  226. Pingback: viagra connect
  235. Pingback: buy viagra online

  237. Ahaa, its fastidious discussion concerning this post at this place at this weblog,
    I have read all that, so at this time me also commenting here.

  244. First of all I want to say wonderful blog! I had a quick question in which
    I’d like to ask if you don’t mind. I was curious to know how you center yourself and clear your mind prior to writing.
    I’ve had a tough time clearing my mind in getting
    my thoughts out. I truly do take pleasure in writing however it
    just seems like the first 10 to 15 minutes are usually wasted simply just trying to figure out how to begin. Any ideas or tips?

    Thank you!

  247. Pingback: cheap cialis online
  253. Pingback: eli lilly cialis 5mg
  267. Pingback: how to purchase cialis

  268. Холостячка 2 сезон https://bit.ly/39ioLkW Смотреть онлайн шоу Холостячка 2 сезон на СТБ.
    Пост шоу можно смотреть тут. Холостячка стб 2 сезон 1-2 серия

  271. Pingback: cialis 10
  274. Pingback: buying generic viagra online

  277. My partner and I absolutely love your blog and find a lot of your post’s to be exactly what
    I’m looking for. Do you offer guest writers to write content for you personally?
    I wouldn’t mind producing a post or elaborating on a few of the
    subjects you write with regards to here. Again, awesome blog!

  280. I’ll immediately grasp your rss feed as I can not find your e-mail
    subscription hyperlink or newsletter service. Do you’ve any?
    Please permit me know so that I may just subscribe.
    Thanks.

  281. Сериал и фильмов о Чернобыль было очень много, все они по-своему интересны. Однако именно американский канал HBO создал действительно интересный. Чернобыль сериал онлайн. Новые серии сериалов.

  282. Сериал и фильмов о Чернобыль было очень много, все они по-своему интересны. Однако именно американский канал HBO создал действительно интересный. Сериал чернобыль зона. Новые сериалы года смотреть.

  283. Pingback: cheap viagra online

  287. I truly love your blog.. Pleasant colors & theme. Did you develop
    this amazing site yourself? Please reply back
    as I’m attempting to create my very own blog and want to know where you got this
    from or what the theme is called. Kudos!

  291. Pingback: buy viagra online usa
  293. Pingback: cialis tadalafil 20mg
  299. Pingback: gay furry dating discord
  301. Pingback: sildenafil 50mg
  310. Pingback: sildenafil pill cost

  314. I’ll immediately snatch your rss feed as I can not to find your e-mail subscription link or newsletter service.
    Do you have any? Please permit me understand in order that
    I may subscribe. Thanks.

  315. Pingback: viagra pills pharmacy

  320. I will right away grab your rss as I can’t to find your e-mail
    subscription link or newsletter service. Do you’ve any?
    Please let me understand in order that I may subscribe.
    Thanks.

  325. I want to to thank you for this very good read!! I definitely loved every little bit of it.
    I have got you saved as a favorite to check out new things you

  328. Pingback: cialis patent expiration date
  331. Pingback: cheapest viagra

  335. No matter if some one searches for his required thing, thus
    he/she desires to be available that in detail,
    so that thing is maintained over here.

  336. Great post. I was checking continuously
    this blog and I’m impressed! Extremely helpful information specifically the last part :
    ) I care for such info a lot. I was looking for this particular info
    for a long time. Thank you and good luck.

  338. I’ve been browsing on-line more than three hours
    today, but I by no means found any fascinating article
    like yours. It’s beautiful price sufficient for me. In my view, if
    all web owners and bloggers made just right content material as you probably did, the
    internet will be a lot more helpful than ever before.

  339. Pingback: buy real viagra online

  340. Hello there, just became aware of your blog through Google, and found that
    it is really informative. I am going to watch out for brussels.
    I will appreciate if you continue this in future. Lots of people will be benefited from
    your writing. Cheers!

  342. We are a bunch of volunteers and starting a new scheme in our community. Your site offered us with useful information to paintings on. You have performed an impressive job and our whole group can be thankful to you.

  345. Pingback: purchase cialis
  348. Pingback: viagra online canadian pharmacy
  358. Pingback: pharmacy viagra
  362. Pingback: how can i buy viagra online
  364. Pingback: buy sildenafil online nz
  368. Pingback: how do i get cialis

  370. Hello i am kavin, its my first time to commenting anywhere,
    when i read this piece of writing i thought i could also create comment due to this good piece of
    writing.

  376. Pingback: where can i buy viagra over the counter in singapore
  379. Pingback: price compare viagra
  381. Pingback: how to take viagra pill

  385. Hey just wanted to give you a quick heads up. The words in your post seem to be running off the screen in Opera.
    I’m not sure if this is a formatting issue or
    something to do with browser compatibility but I thought
    I’d post to let you know. The style and design look great though!
    Hope you get the problem solved soon. Cheers

  388. Pingback: is there anything over the counter i cab get that will work like viagra
  390. Pingback: how does cialis work

  397. I’ve been surfing online more than 2 hours today, yet I never found any interesting article like yours.
    It’s pretty worth enough for me. Personally, if
    all site owners and bloggers made good content as you did, the web will be
    much more useful than ever before.

  398. Pingback: cialis with diapoxetine
  402. Pingback: buy viagra online next day delivery uk

  405. Ahaa, its fastidious discussion on the topic of this post
    here at this website, I have read all that, so now me also
    commenting here.

  408. Pingback: cheap prescription viagra

  409. Hello there, I found your blog by the use of Google while searching for a similar matter, your website came up, it looks great. I have bookmarked it in my google bookmarks.

  412. Pingback: sildenafil online
  424. Pingback: viagra canada

  427. You made some good points there. I checked on the net for more
    info about the issue and found most people will go along with your views on this website.

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike.